Beleggen voor moedige verkenners en alerte reizigers
Innovatieve KBC-game brengt het emotionele aspect van beleggen in kaart
Dinsdag 20 maart 2018 — KBC Asset Management test bij een selectie van klanten een nieuwe webapplicatie uit. Op het eerste gezicht lijkt het een spelletje voor beleggers, maar in werkelijkheid gaat het om een innovatieve tool die de beleggerspersoonlijkheid van klanten beter in kaart brengt. De nieuwe toepassing kadert in de brede trend van gamification: het gebruik van spelelementen bij niet-spelgerelateerde activiteiten. Voorlopig wordt de applicatie enkel aangeboden aan een beperkte selectie van klanten.
Het experimentele spel is stevig wetenschappelijk onderbouwd met bevindingen uit de gedragseconomie. Die stelt dat twee beleggers exact hetzelfde klassieke risicoprofiel kunnen hebben, maar toch meer of minder wakker liggen van tussentijdse verliezen. Het spel van KBC wil precies die gevoeligheid voor tussentijdse stijgingen en dalingen in kaart brengen. Deze zelfkennis van de belegger kan op termijn een extra dimensie toevoegen aan zijn risicoprofiel en hem helpen om op een toegankelijke manier beter inzicht te krijgen in zijn persoonlijke, meer emotie-gerelateerde omgang met beleggen.
Geen juist of fout antwoord
‘Stel, je hebt de keuze uit twee beleggingen: belegging A heeft een zekere winst van 10.000 euro, bij belegging B heb je 50 procent kans op een winst van 20.000 euro. Wat kies je?’ Beleggers die het nieuwe spel van KBC spelen, krijgen enkele concrete dilemma’s voorgeschoteld over winst en verlies. Op basis van hun antwoord volgt telkens een nieuw, maar iets scherper dilemma. Zo wordt duidelijk vanaf welk punt iemand bereid is om risico’s te nemen. Er is dus geen juist of fout antwoord. De antwoorden brengen enkel in kaart hoe de belegger omgaat met winst en verlies. Zo kan KBC de individuele benadering van iedere belegger verfijnen.
In de komende dagen wordt het spel uitgetest door een selectie van klanten die vertrouwd zijn met de digitale wereld en openstaan voor beleggingen. In een eerste fase worden de antwoorden die zij geven grondig geanalyseerd, om in een tweede fase te onderzoeken hoe het spel de beleggingsaanpak kan verfijnen.
Johan Lema, CEO van KBC Asset Management, zegt daarover : “We weten al langer dat mensen winst en verlies niet altijd rationeel afwegen. Recent onderzoek bracht nu ook aan het licht hoe we die gevoeligheid precies kunnen meten. Daarom besteden we steeds meer aandacht aan het emotionele aspect van beleggen. We willen komen tot een meer persoonlijke omschrijving van een belegger. Die twee strategische lijnen vloeien samen in dit spel. Beleggen is immers als reizen. Er is geen foute manier om op je bestemming te geraken, maar de ene manier past al beter bij een bepaalde reiziger dan de andere.”
Gebaseerd op behavioral finance
“De vervelende pijn die we voelen wanneer we 10 euro verliezen, is een stuk groter dan het plezier dat we voelen bij 10 euro winst”, zegt Dennie Van Dolder, gedragseconoom verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Gedragseconomen brachten al in 1979 aan het licht dat iedereen gevoeliger is voor verlies dan voor winst, maar het heeft enkele decennia geduurd vooraleer dat inzicht breed werd opgepakt. Zo ging de Nobelprijs voor economie in 2017 niet toevallig naar de Amerikaan Richard Thaler, een grondlegger van de gedragseconomie waar Van Dolder nauw mee samenwerkte. Van Dolder onderzocht samen met collega’s uit Rotterdam, Parijs en Rennes, heel specifiek de mogelijkheden om de gevoelsmatige houding ten aanzien van verlies individueel te meten. Hun bevindingen werden in 2016 gepubliceerd in een toonaangevend academisch tijdschrift en kort daarna opgepikt door KBC Asset Management. ‘Als wetenschapper wil je impact hebben, maar meestal gaat daar heel wat tijd over. Gelukkig was KBC Asset Management goed aan het opletten. Dat een financiële instelling de nieuwe methodologie vertaalt naar de praktijk is fantastisch. KBC is een voorloper met deze game.’ aldus Dennie Van Dolder.
Jurgen Vandenbroucke, hoofd innovatie bij KBC Asset Management, besluit: ‘Met dit spelexperiment doen we meer dan louter bestaande kennis digitaliseren: dankzij de technologische mogelijkheden kunnen we nu ook inhoudelijk een belangrijke stap voorwaarts te zetten. Deze applicatie maakt het mogelijk om rekening te houden met het gevoelsmatige aspect van beleggen. Bovendien is het verpakt in een hippe, interactieve en mobiele vorm, waardoor we het toegankelijk maken voor een heel brede groep mensen. Ik ben heel trots dat we erin geslaagd zijn die technologische én inhoudelijke aspecten te combineren in één innovatie.’
